Hangmat aan boord

160502 HNGM Hangmat aan boord

In opvolging van het gelijknamige artikel in VegaMood 131 wordt in dit artikel het project van de hangmat voor het touwwerk inhoudelijk beschreven.

Inleiding

Het beter opbergen van het touwwerk aan boord, was een lang bestaande wens. Belangrijkste kenmerken hierbij waren dat de voorraad snel op te bergen en te doorzoeken zou zijn. Haken in de bakskist blijken niet te voldoen en ook bakken functioneren niet afdoende.

Een lade zou ideaal zijn en met dit idee heb ik uiteindelijk een soort hangmat gemaakt. Deze hangt bovenin de bakskist en kan eenvoudig als een lade open geschoven worden. Het touwwerk is hiermee snel bereikbaar zonder diep in de kist te moeten duiken. Het opbergen is een kwestie van de touwen weer in de bak fli..  gooien

Uitwerking

De in dit artikel genoemde maten zijn indicatief, aangezien deze per situatie anders zullen zijn. De afmeting van de hangmat wordt bepaald door de benodigde en beschikbare ruimte

160502 HNGM screendoekDraagmateriaal

Als draagmateriaal heb ik gebruik gemaakt van screendoek en staat ook bekend als Mesh doek. Dit is een open geweven polyester gaasdoek welke in vinyl gegoten is. Hierdoor is het bijzonder sterk en ongevoelig voor vocht. Eenzelfde materiaal is ook bekend van het gebruik als zonnewering ("screens"), waar het in weer in wind jaren goed blijft. Door de open structuur kan het touwwerk goed drogen.

 

Hangmat tekeningFrame

Het frame is opgebouwd op basis van vier aluminium buizen van Ø20mm. Twee daarvan vormen de geleiders en worden in de bakskist tussen de romp en de kuip gemonteerd. Haaks op de vaarrichting en hoog in de bakskist. Twee andere buizen zijn de drager van de hangmat. Eén hiervan, de 'achterzijde', is gefixeerd op de geleider, in de vaarrichting en vlak tegen de romp. De tweede (de "handgreep'), kan over de geleiders verschoven worden om de inhoud van de hangmat toegankelijk te maken.

Hangmat met tunnelHangmat bakHangmat.

Van het screendoek is een rechthoekige lap gemaakt met aan twee zijden een tunnel. Hierin worden de dragers gestoken. In principe is de hangmat hiermee al functioneel. Om te voorkomen dat de touwen eruit vallen, wordt de hangmat aan de zijkanten nog dicht gemaakt. Hierdoor ontstaat een soort bak.

Hangmat zijkantZodra de hangmat dichtgeschoven wordt, zouden de zijkanten in elkaar zakken, zodat er alsnog touwwerk uit kan vallen.
Om dit te voorkomen heb ik ook in deze zijkantem een kleine tunnel gemaakts. Deze zou om de geleiders geschoven moeten worden. In de praktijk gaat dit niet soepel lopen. In de tunnel heb ik daarom eerst een PVC-buisje gestoken., welke veel beter om de geleiders kan schuiven. Bijkomend voordeel van dit buisje is dat deze er tevens voor zorgt dat de hangmat niet helemaal dichtgeschoven kan worden. De lengte van het PVC-buisje bepaalt hoever je de hangmat kunt dichtschuiven. In mijn toepassing is dit nét voorbij de opening van de bakskist, zodat de hangmat geheel voorbij de opening van de bakskist geschoven kan worden terwijl de handgreep toch goed te pakken is.
 

SchroefogenGeleiding dragers

De geleiding van de dragers is geregeld met schroefogen. De ogen hiervan vormen het geleidende deel. Het draadeinde is met Epoxy in de drager 'gelijmd' (hierover later meer). Door de buis rechtop te houden en er een propje watten in te stoppen op de diepte van de lengte van het schroefoog, is een mogelijkheid ontstaan er Epoxy in te gieten. Hierin heb ik het schroefoog gehangen en geduldig afgewacht tot de Epoxy is uitgehard.

In de praktijk is het lastig de geleiders 100% parallel te monteren. Bovendien schuiven de dragers nooit 100% haaks op de geleider. Als gevolg hiervan zouden de dragers voortdurend klemmen tijdens het gebruik. Dit heb ik opgelost door de dragers het verschil in afstand op te laten vangen. Met gelijmde ogen lukt dit niet, maar wanneer de ogen in de dragers kunnen schuiven, wél. Vóór het gieten heb ik daarom de binnenzijde van de buis ingevet, zodat de Epoxy niet meer kan hechten. Na het uitharden is het gehele oog mét epoxy uit de buis te schuiven. Zo kan tijdens het gebruik gemakkelijk een paar centimeter verschil opgevangen worden. Ruim voldoende om de geschetste problemen mee op te vangen. Bijkomend voordeel is dat de ogen hiermee óók draaibaar zijn geworden, zodat ook de stand van de ogen zich gemakkelijk aan de geleider aan laten passen. Tip: Gebruik ook de dragers als mal voor het gieten. Zo kun je alle vier de ogen in één keer maken.

 

160502 HNGM PlakbandUitslagStikwerk

Met iedere reguliere naaimachine is het materieel te stikken. 50% is lucht en de rest is wel sterk, maar niet stug. Om de geknipte delen goed op elkaar te positioneren, heb ik schilderstape gebruikt. Hoewel je hier direct doorheen kunt stikken, heb ik het plakband vooruitlopend op het stikken, beetje voor beetje verwijderd. Ná het stikken verwijderen is lastig, omdat veel stukjes dan achterblijven. De schilderstape is ook handig om een goed beeld te krijgen of (en hoe) alle delen op elkaar passen.

Dubbelzijdig, transparant plakband is ook te gebruiken. Gezien de open structuur van het screendoek blijft dit echter zichtbaar en verzamelt het op den duur veel vuil.

 

HoutblokjeMontage

De geleiders heb ik zo hoog mogelijk in de bakskist gemonteerd. De hangmat is zo goed bereikbaar en de gehele bodem blijft beschikbaar voor andere spullen.

De dragers rusten op houten blokjes welke met Epoxy tegen de romp en kuip gelijmd zijn. Aan de rompzijde heb ik per geleider een houten blokje met een gat gemonteerd. Aan de kuipzijde heb een vergelijkbaar blok gelijmd. In plaats van een rond gat, is hier een U-gat gebruikt, waarvan de opening naar boven is gericht. De geleiders kunnen zo eenvoudige geplaatst én verwijderd worden. Om te voorkomen dat de geleider bij zwaar weer uit de U zou schieten, heb ik deze vergrendeld met beugeltje. Aangezien de meest kracht naar beneden gericht is, is een eenvoudige vergrendeling, zoals een touwtje, al snel afdoende.

 

SlangenklemSchuifblokkering

Bij het openen van de de hangmat, zou de andere drager óók mee gaan. Dit was niet echt de bedoeling, omdat de hangmat dan teveel gesloten zou blijven en je twee handen nodig hebt om voldoende zicht op het touwwerk te hebben. Bovendien zou de hangmat tijdens het zeilen steeds over de geleiders blijven schuiven. Dit heb ik voorkomen door een slangenklem om de geleider te monteren, vlak bij de buitenste drager. Hierdoor blijft deze op zijn plaats.

Praktijk

In de praktijk blijkt het geheel uitstekend te voldoen. Aanvankelijk zocht ik nog een oplossing om de hangmat óók tijdens het varen dicht te houden, maar dat blijkt helemaal niet nodig. Door het gewicht van de touwen, wil de hangmat grotendeels gesloten blijven en zodra ik de handgreep los laat, sluit de hangmat zich haast vanzelf. De slangenklemmen en PVC-buizen rondom de geleiders, zorgen er in de praktijk voor dat de hangmat precies voldoende gesloten blijft.

Tips

  • Maak de hangmat niet onnodig groot.
    Om zoveel mogelijk touwen op te kunnen bergen heb ik een grote (brede) en diepe hangmat gemaakt. Hierdoor is er minder ruimte onder de hangmat, voor meer volumineuze voorwerpen. Ook bij het afvalbakje was meer speelruimte praktisch geweest. Hangmat 2.0!
  • Verlijmen ophanging.
    Om de houten blokjes goed te positioneren voor het lijmen, heb ik met Gaffatape een tijdelijke lat tegen de romp en kuip bevestigd. Als een boekenplank kon ik zo de te lijmen blokjes goed positioneren, zonder dat deze zouden verschuiven. Nadat de verlijming was uitgehard, konden de latten weer verwijderd worden.
  • Verkrijgbaarheid screendoek
    Screendoek voor zonnewering is prima, maar in verhouding duur voor de beoogde toepassing. Het door mij gebruikte doek heb ik (via internet) gehaald bij Esvo Campingshop in Volemdam. het product heet "PVC Mesh". Ook het Batyline Gaasdoek is uitstekend geschikt, maar is duurder.
  • Gebruik sterkt naaigaren.
    "Gütermann 100% polyester" is uitstekend: berensterk, UV-bestendig en in iedere fourniturenzaak verkrijgbaar.
  • Scheiding lijnen en touwwerk.
    Plaats een extra tussenschot van schreendoek, om een scheiding te krijgen tussen lijnen en touwen. Zelf had ik hiervoor net te weinig materiaal beschikbaar en bijbestellen was in verhouding 'kostbaar'.
  • Koop niet te krap in.
    Bestel liever iets te veel materiaal, dan te weinig (zie tip hierboven :-) )

 

Marcel Mickers
J8 / 2890